Dilataties formeren en herstellen

Functie van dilataties
Rek en krimp zijn belangrijke oorzaken van scheuren in metselwerk en andere bouwmaterialen. Normaliter wordt de beweging ten gevolge van temperatuurverschillen, opgevangen door dilatatievoegen, die wel kunnen rekken en krimpen. Bij onjuiste dimensionering of bij het ontbreken van (voldoende) dilatatievoegen ontstaan ongecontroleerde scheuren. In feite zijn dilataties gecontroleerde scheuren. Dilataties worden ook toegepast omdat bij zware geveldelen, vanwege de toenemende spanning, spanningscorrosie kan optreden in de bevestigingen, waardoor verzwakking optreedt. Dilataties voorkomen de oplopende spanning. Ook bij koppelingen tussen gebouwen worden dilataties gebruikt.
Voorbeeld
In de zestiger jaren is veel met prefab baksteen elementen gewerkt als gevelconstructie, met een betonnen binnenblad op spouwafstand. Bij westgevels kunnen de temperatuur- en vochtverschillen hoog oplopen. Het buitenblad kan bovendien een andere temperatuur en vochtigheidsgraad hebben dan het binnenblad. De prefab elementen zijn vaak in verband gestapeld, zonder toepassing van dilataties. Verticale scheuren zijn een gevolg. Alsnog formeren van dilataties biedt uitkomst.

Formeren
Dilataties in metselwerk kunnen tijdens de bouw aangelegd worden door uitsparing, waarbij veel hakwerk of gezaagde steenkoppen nodig zijn. Een alternatief is het eerst metselen en dan zagen. Er kan gekozen worden voor open dilataties en gekitte dilataties. De kit dient afgestemd te zijn op de omstandigheden, zoals plaats, weer, bouwmateriaal en kleur. Soepele, elastische kitten zijn dan aanbevolen.
Ook bij het later formeren is inzagen of uithakken een optie. Daarbij dient wel terdege rekening te worden gehouden met de constructieve aspecten van de constructie.
De plaats van de dilataties kan om esthetische redenen belangrijk zijn, hoewel het bouwkundige aspect vaak weinig keuze laat.

Afdichten
Als voegafdichting worden wel kitvoegen toegepast. Om inwatering te voorkomen, verdienen de kopkanten van galerijplaten en de opleggingen bij consoles speciale aandacht. Bij kitvoegen tussen betonnen gevelelementen dient de juiste rugvulling gebruikt te worden en dient de te gebruiken kit in relatie te staan met de breedte en diepte van de voeg. Uitdrukken van de kit dient voorkomen te worden. De kit dient voldoende elastische en vochtwerende eigenschappen te hebben.

In sommige gevallen kan gebruik worden gemaakt van renovatieband en zwelprofielen.

Afbrokkeling van voegkanten dient voorkomen te worden, door de juiste breedte en profielen te kiezen. Bij zwaar gebruik, bijvoorbeeld in industrievloeren, wordt wel gebruik gemaakt van verankerde profielen.

Ervas biedt een uitgebreid assortiment systemen om voegen af te dichten: