Oorzaken van schade

Bij de visuele inspectie en de daarop volgende analyse is het van belang dat voldoende kennis en inzicht aanwezig is over de oorzaken van de aangetroffen problemen. Problemen kunnen zowel oorzaak als gevolg zijn. Of, in geval van lekkage, komen problemen vaak tot uitdrukking op een andere plaats dan waar deze veroorzaakt worden. Ervas heeft de kennis en ervaring om u gedegen te adviseren en om het probleem te verhelpen.

Door verschillende manieren van corrosie ontstaan lekkages of doorslag van vocht in de gevel. Inwerking van het water in het bouwmateriaal tezamen met luchtvervuiling en microbiologische aangroei heeft een mechanisch aantasting tot gevolg bij de bouwmaterialen zoals beton, metselwerken, staal, kalkzandsteen, natuursteen en pleisterwerk.

Ervas komt in de dagelijkse praktijk de volgende oorzaken van problemen in gevels tegen:

Vocht
Een zeer groot deel van voorkomende schade wordt direct of indirect veroorzaakt door vocht. Vochtwering is een van de drie kernspecialismen van Ervas(Klik op Vochtwering helemaal bovenaan deze pagina voor uitgebreide informatie over vochtwering ook elders in gebouwen en de oplossingen van Ervas. Ook bij Betonrenovatie komen vochtonderwerpen aan de orde) .

Vocht of lekkage kan leiden tot gezondheidsproblemen, tot aantasting van de constructie en tot aantasting van de in het betreffende gebouw opgeslagen materieel en materialen. Vocht is een belangrijke veroorzaker van schade, ziekteverzuim, schimmelvorming en ongedierte. Maar ook van aantasting van het aangezicht, hetgeen vaak extra hinderlijk is indien de betreffende ruimte een nieuwe bestemming krijgt. In feite is in al deze gevallen sprake van zichtbare of onzichtbare schade. Het vochtprobleem wordt echter vaak pas ontdekt indien sprake is van echte lekkages, van schimmelvorming, van vochtplekken en verkleuring in (de bekleding van) wanden of vloeren, van een hoge RV of indien scheuren en afbrokkeling van materialen zichtbaar worden.

Vochtproblemen komen zowel bij bestaande bouwwerken (door veroudering, foutieve constructie) als bij nieuwbouw (zoals bij de aansluitingen beneden het maaiveld) voor en kunnen zowel de oorzaak als het gevolg zijn van schade:
 


Vochtproblemen ten gevolge van schade
Soms is, al of niet zichtbare, schade ontstaan aan het bouwmateriaal en de constructie, hetgeen vervolgens leidt tot vochtproblemen. Oorzaken van dergelijke schade kunnen zijn:

Mechanische schade
Ten gevolge van brand of te hoge gebruiksbelasting kunnen bouwmaterialen losraken, scheuren, afbrokkelen en zelfs bezwijken. Water kan in die gevallen nader in de constructie dringen. Hieronder wordt op het gevolg daarvan nader ingegaan.



Ondeuglijke constructie of materiaalgebruik
Ten gevolge van een onjuist ontwerp of verkeerde uitvoering kan water of vocht in en langs bouwmaterialen dringen. De aansluitingen tussen constructiedelen, keuze van gebruikte bouwmaterialen, dilataties, waterafvoerende maatregelen, doorvoeringen, isolerende maatregelen zijn voorbeelden van aandachtspunten waarbij het nog al eens fout gaat. In feite is dan sprake van schade. Maar ook een te lage betondekking, een te hoog chloridegehalte in beton of verkeerde voegspecie kunnen oorzaken zijn. Vaak is sprake van problemen die tijdens de bouw nog niet voorzien werden, zoals bij vele monumenten of bij gewijzigde omstandigheden zoals hogere grondwaterstanden en latere veranderingen aan het bouwwerk. Al deze factoren kunnen de oorzaak zijn van ongewenst watertransport. Op de gevolgen daarvan wordt hieronder nader ingegaan.

Vocht als oorzaak van schade
Vocht is zelf ook een belangrijke veroorzaker van schade, direct of indirect. Degradatie van de voeg- en metselmortel, aanslag, uitslag, vlekvorming kunnen allen het gevolg zijn van vocht. Maar ook ernstiger vormen van schade. Schadevormen zijn:



Corrosie
Inwerking van het water in het bouwmateriaal tezamen met luchtvervuiling en microbiologische aangroei heeft, door verschillende manieren van corrosie, een mechanische aantasting tot gevolg in materialen als beton, metselwerken, staal, kalkzandsteen, natuursteen en pleisterwerk. Bovendien ontstaat daardoor lekkage of doorslag van vocht. Enkele corrosievormen zijn:

Mechanische (fysische) corrosie
Een directe mechanische corrosie is vorstschade van materialen met een poreuze structuur.
Het water in de poriën bevriest en ten gevolge van uitzetting van het bevroren water (ijs) komen er krachten vrij waardoor de wanden van de poriën worden beschadigd. Tijdens de daaropvolgende dooi worden de beschadigde, losgeraakte, deeltjes meegenomen en worden de poriën langzaam vergroot. Door de grotere poriën wordt het afbraak proces versnelt.
 




Chemische corrosie
Door het contact van water (regenwater, condensatie, hygroscopisch vocht, ijs) met het bouwmateriaal alsmede contact met een grote variatie van afvalgassen krijgt men chemische reacties die resulteren in afbraak van de bindmiddelen in het bouwmateriaal. Deze schade kan zowel buiten als binnen in gebouwen ontstaan. Ze leiden veelal ook tot verkleuring.
Het ontstaan van zuren door reacties als carbonisatie, tast de structuur zodanig aan dat het bouwmateriaal mechanisch zwakker wordt en het waterdoordringend vermogen en daarmee samenhangend de warmtegeleidingcoëfficiënt worden verhoogd.

Ook inwerking van natuurlijke zouten veroorzaakt schade (zouten vormen een chemische verbinding van water met het bouwmateriaal). Er vinden verschillende chemische reacties en bindingen plaatst zoals kristallisatie, hydratatie en toename van hygroscopie (verhoging van het evenwichtsvochtgehalte). De inwerking van de zouten tast de structuur van het bouwmateriaal zodanig aan dat er een toename ontstaat van het vochtopnemend vermogen. Daardoor neemt het warmte – isolerend vermogen af. Door het ontstaan van zoutkristallen kan ook het volume toenemen, waardoor schade ontstaat.



Wapeningscorrosie
Vocht dringt vrijwel immer in enigerlei mate in beton. Dat hoeft geen probleem te zijn. Afhankelijk van de betonkwaliteit, de voorgeschreven minimale betondekking en vooral van de werkelijke uitvoering van het beton, kan vocht echter ook de wapening bereiken. Indien de passiveringslaag om de wapening doorbroken wordt, ontstaat excessieve corrosie van de wapening. Velerlei vormen van schade kunnen het gevolg zijn. Afdrukken van de dekking, scheuren, vermindering van de toelaatbare belasting zijn mogelijke gevolgen.



Biologische corrosie
Micro-organismen, o.a. mos -en algenaangroei, die op een vochtige ondergrond voorkomen, kunnen indien zij in een blijvend vochtige omgeving verblijven, door middel van stofwisseling zoutachtige verbindingen afscheiden. Er worden nitraten gevormd en het bouwmateriaal wordt zodanig aangetast (bijvoorbeeld door het oplossen van het bindmiddel) dat er lekkages ontstaan. In dat geval is sprake van biologische aantasting.
 



Vormen van vochttransport
In alle bovengenoemde gevallen speelt (ongewenst) vochttransport een rol. De aanvoer van vocht wordt nog eens bevorderd door:

  • Direct water contact
    slagregen; spatwater (zoutconcentraties denk aan wegenzouten)
  • Zijdelings indringend vocht:vochtdoorslag
  • Grondvocht hoge druk -en doorsijpelen van (grond)water in de constructie
  • Optrekkend vocht horizontaal en verticaal indringend water (continu proces)
  • Condensatie waterdamp door het bouwmateriaal opgenomen
  • Hygroscopisch vocht zouten, water en zuurstof binden zodanig dat er een chemische reactie ontstaat die het zoutgehalte in het materiaal doet toenemen en de natuurlijke eigenschappen van het materiaal, zoals het evenwichtsvochtgehalte, negatief beïnvloedt. Het zout trekt water aan.
  • Constructieve gebreken: lekkage door onjuiste aansluitingen, doorvoeringen, dilataties, onjuist herstel, stortnaden, etc.

Schade en vervuiling door de buitenlucht
Weersinvloeden, atmosferische invloeden en luchtvervuiling zijn een belangrijke oorzaak van chemische, fysische en biologische aantasting van het materiaal aan de oppervlakte van de gevel.
Dat leidt tot verwering, schade en vervuiling van de gevel. De mate waarin dit gebeurt hangt af van de kwaliteit van het gevelmateriaal, de verwerking en de agressiviteit van het milieu waaraan de gevel blootstaat (zoals zure regen). In sommige gevallen is ook sprake van constructieve aantasting. Aantasting kan leiden tot doorslag van vocht, scheuren en tot een achteruitgang van het esthetische aanzicht van de gevel..Vervuiling verlaagt de bestendigheid tegen verwering en corrosie. In tijden van hoge vochtigheid slaat de vervuiling uit de lucht neer op het oppervlak; bij het dalen van de relatieve vochtigheid droogt de vervuiling in en blijft na de verdamping als droge stof aan het oppervlak achter. Daardoor nemen de concentraties van bijvoorbeeld zouten sterk toe.

Constructieve schade
Behoudens betonrot komen constructieve problemen aan het licht die worden veroorzaakt door veranderde belastingen, ander gebruik, foutieve bouw of montage, etc. Scheuren, betonrot, afbrokkeling, bezwijken kunnen het gevolg zijn. Deze problemen komen zowel in bestaande bebouwing en monumenten als in nieuwbouw voor. Veel voorkomend zijn problemen door temperatuurverschillen, waardoor rek- en krimpspanningen ontstaan. Bij onjuiste detaillering kunnen deze spanningen onvoldoende opgevangen worden en ontstaat schade. Vooral de bevestiging van verschillende delen en materialen (zoals beton-metselwerk) spelen daarbij vaak een rol. Maar ook onvoldoende dilatatievoegen kunnen tot schade leiden.



Achterstallig onderhoud
Zowel baksteen, beton, natuursteen als aluminium behoeven onderhoud. Reiniging maakt daar deel van uit, maar andere voorbeelden zijn tijdige vervanging van verouderd voegwerk, steenreparaties, schilderwerk, etc. Achterstallig onderhoud geeft vochtproblemen en biologische aantasting, en de gevolgen daarvan, een kans.


Graffiti
Graffiti verminderd het aanzicht van de gevel en kan het bouwmateriaal beschadigen. Het ontbreken van ontmoedigende maatregelen en de locatie van het gebouw hebben invloed op de frequentie en mate waarin graffiti wordt aangebracht. Het niet aanbrengen van (de juiste) Anti-Graffiti lagen kan leiden tot hoge kosten voor verwijdering.


De oplossingen van Ervas
Het werkterrein van Ervas strekt zich uit van Gevelrenovatie tot Betonrenovatie en Vochtwering. Met behulp van de gecombineerde kennis op deze terreinen kunnen vrijwel alle zich voordoende problemen met gevels worden opgelost.

Ervas heeft kunde en een breed scala aan mogelijkheden om zowel oorzaken als de gevolgen van de bovengenoemde problemen met gevels op te sporen en te verhelpen. Ook preventief indien gewenst. Die ervaring en kunde leidt ertoe dat er weer een aangenaam leef -en werkklimaat ontstaat in de betreffende ruimte achter de gevel, het aanzicht wordt verbeterd en dat de levensduur van het gebouw wordt verlengd.

Gevelonderhoud
De oplossingen van Ervas op het gebied van problemen met gevels zijn onderverdeeld in drie hoofdgroepen:

  • Gevelreiniging
  • Gevelherstel
  • Gevel Conservering

Via linker buttons vindt u meer uitgebreide informatie daarover.

Vochtwering en Betonrenovatie
Daarnaast is Ervas tevens specialist op de terreinen Vochtwering en Betonrenovatie. Ook daarover vindt u uitgebreide informatie via de linker buttons op deze pagina.