Analyse

Analyse van schade en oorzaken

Vocht is voor ons een serieuze zaak. Het is ongezond voor de mens en voor het gebouw. Het tast de gezondheid aan en leidt zo tot ziekteverzuim, de constructie en de materialen die in gebouwen opgeslagen liggen. Daarnaast tast vocht ook het aangezicht van een gebouw aan. Vochtproblemen hebben vaak een zichtbare en een onzichtbare component. Juist daarom moeten ze goed onderzocht worden.

Schade kan zowel de oorzaak als het gevolg zijn van vochtproblemen

Er is schade als oorzaak van vochtproblemen en schade als gevolg van vochtproblemen. Het is belangrijk om dat door een specialist te laten beoordelen, zodat u geen symptomen bestrijdt maar het probleem bij de bron aanpakt. 

Vochtproblemen als gevolg van schade

Soms is - zichtbaar of onzichtbaar- schade ontstaan aan het bouwmateriaal en de constructie, hetgeen vervolgens leidt tot vochtproblemen. Voorbeelden daarvan zijn: 

• Mechanische schade

Ten gevolge van brand of te hoge gebruiksbelasting kunnen bouwmaterialen losraken, scheuren, afbrokkelen en zelfs bezwijken. Water kan in die gevallen nader in de constructie dringen. 

• Ondeuglijke constructie of materiaalgebruik
  Ten gevolge van een onjuist ontwerp of verkeerde uitvoering kan water of vocht in en langs bouwmaterialen dringen. De aansluitingen tussen constructiedelen, keuze van gebruikte bouwmaterialen, dilataties, waterafvoerende maatregelen, isolerende maatregelen zijn voorbeelden van aandachtspunten waarbij het nog al eens fout gaat. In feite is dan sprake van schade. Maar ook een te lage betondekking, een te hoog chloridegehalte in beton of verkeerde voegspecie kunnen oorzaken zijn. Vaak is sprake van problemen die tijdens de bouw nog niet voorzien werden, zoals bij vele monumenten of bij gewijzigde omstandigheden zoals hogere grondwaterstanden en latere veranderingen aan het bouwwerk. Al deze factoren kunnen de oorzaak zijn van ongewenst watertransport. Op de gevolgen daarvan wordt hieronder nader ingegaan.

Vochtproblemen als oorzaak van schade

Vocht is zelf ook een belangrijke veroorzaker van schade, direct of indirect. Gevolgen zijn:

• Corrosie

Inwerking van het water in het bouwmateriaal tezamen met luchtvervuiling en microbiologische aangroei heeft, door verschillende manieren van corrosie, een mechanische aantasting tot gevolg in materialen als beton, metselwerken, staal, kalkzandsteen, natuursteen en pleisterwerk. Bovendien ontstaat daardoor lekkage of doorslag van vocht.

• Mechanische (fysische) corrosie
  Een directe mechanische corrosie is vorstschade van materialen met een poreuze structuur.
  Het water in de poriën bevriest en ten gevolge van uitzetting van het bevroren water (ijs) komen er krachten vrij waardoor de wanden van de poriën worden beschadigd. Tijdens de daaropvolgende dooi worden de beschadigde, losgeraakte, deeltjes meegenomen en worden de poriën langzaam vergroot. Door de grotere poriën wordt het afbraakproces versneld.
  
  
• Chemische corrosie
  Door het contact van water (regenwater, condensatie, hygroscopisch vocht, ijs) met het bouwmateriaal alsmede contact met een grote variatie van afvalgassen krijgt men chemische reacties die resulteren in afbraak van de bindmiddelen in het bouwmateriaal. Deze schade kan zowel buiten als binnen in gebouwen ontstaan.
  Het ontstaan van zuren door reacties als carbonisatie, tast de structuur zodanig aan dat het bouwmateriaal mechanisch zwakker wordt en het waterdoordringend vermogen en daarmee samenhangend de warmtegeleidingcoëfficiënt worden verhoogd.Ook inwerking van natuurlijke zouten veroorzaakt schade (zouten vormen een chemische verbinding van water met het bouwmateriaal). Er vinden verschillende chemische reacties en bindingen plaatst zoals kristallisatie, hydratatie en toename van hygroscopie (verhoging van het evenwichtsvochtgehalte). De inwerking van de zouten tast de structuur van het bouwmateriaal zodanig aan dat er een toename ontstaat van het vochtopnemend vermogen. Daardoor neemt het warmte – isolerend vermogen af.
  
  
• Wapeningscorrosie.
  Vocht dringt vrijwel immer in enigerlei mate in beton. Dat hoeft geen probleem te zijn. Afhankelijk van de betonkwaliteit, de voorgeschreven minimale betondekking en vooral van de werkelijke uitvoering van het beton, kan vocht echter ook de wapening bereiken. Indien de passiveringslaag om de wapening doorbroken wordt, ontstaat excessieve corrosie van de wapening. Velerlei vormen van schade kunnen het gevolg zijn. Afdrukken van de dekking, scheuren, vermindering van de toelaatbare belasting zijn mogelijke gevolgen.
  
  
• Biologische corrosie
  Micro-organismen, o.a. Mos -en algenaangroei, die op een vochtige ondergrond voorkomen, kunnen indien zij in een blijvend vochtige omgeving verblijven, door middel van stofwisseling zoutachtige verbindingen afscheiden. Er worden nitraten gevormd en het bouwmateriaal wordt zodanig aangetast dat er lekkages ontstaan. In dat geval is sprake van biologische aantasting.

Vormen van vochttransport
In alle bovengenoemde gevallen speelt (ongewenst) vochttransport een rol. De aanvoer van vocht wordt nog eens bevorderd door:

• Direct water contact
  Slagregen; spatwater (zoutconcentraties denk aan wegenzouten)
• Zijdelings indringend vocht
  Vochtdoorslag
• Grondvocht
  H oge druk -en doorsijpelen van (grond)water in de constructie
• Optrekkend vocht
  Hhorizontaal en verticaal indringend water (continu proces)
• Condensatie
  Waterdamp door het bouwmateriaal opgenomen
• Hygroscopisch vocht
  Zouten, water en zuurstof binden zodanig dat er een chemische reactie ontstaat die het zoutgehalte in het materiaal doet toenemen en de natuurlijke eigenschappen van het materiaal, zoals het evenwichtsvochtgehalte, negatief beïnvloedt. Het zout trekt water aan.

Ervas heeft een breed scala aan mogelijkheden om zowel oorzaken als de gevolgen van het vochtprobleem op te sporen. Daarnaast heeft Ervas verschillende doeltreffende methoden ontwikkeld om deze problemen te verhelpen. Ook preventief indien gewenst. Ervas heeft jarenlange ervaring opgedaan met betrouwbare en innoverende, uitgeteste technieken bij het uitvoeren van projecten op dit terrein. Die ervaring en kunde leidt ertoe dat er weer een aangenaam leef -en werkklimaat ontstaat in de betreffende ruimte (kelders, gevels, parkeergarages) en dat de levensduur van het gebouw wordt verlengd.